Mungesa e mishit për vetëm një vakt zvogëlon grumbullimin e dëmshëm të amoniakut te njerëzit me sëmundje të mëlçisë në fazën e vonë, sipas një sprove të vogël klinike në SHBA. Gjetjet sugjerojnë se edhe ndërhyrjet e vogla dietike mund t’i ndihmojnë këta pacientë të shmangin komplikimet serioze.
Amoniaku është shumë toksik, veçanërisht nëse arrin në trurin tonë, por është gjithashtu nënprodukt natyral i tretjes së proteinave në trupin e njeriut, një produkt normal mbeturinash me të cilin zakonisht jemi të pajisur për t’u përballur.
Në një person të shëndetshëm, amoniaku çlirohet nga ushqimi ynë nga bakteret në zorrët, ndërsa ato shpërbëjnë proteinat. Ajo kalon në mëlçi e cila e shndërron atë në një formë më pak toksike, ure, e cila hidhet në urinë.
Ushqimet e pasura me proteina – veçanërisht ato nga burimet shtazore – zakonisht konsiderohen pjesë e një diete të shëndetshme, por ky studim i ri sugjeron se marrja e moderuar e mishit mund të lehtësojë ngarkesën tek njerëzit me cirrozë, stadi më i avancuar i sëmundjes së mëlçisë.
frameborder=”0″ lejoj=”accelerometer; Luaj automatikisht; clipboard-shkruaj; media e koduar; xhiroskop; foto-në-foto; web-share” referrerpolicy=”strict-origin-when-cross-origin” allowfullscreen>
Sa më shumë mish të konsumoni, aq më shumë amoniak duhet të përpunojë mëlçia juaj dhe një mëlçi tashmë e dëmtuar në mënyrë të pashmangshme do të luftojë për të përfunduar punën. Kjo çon në një grumbullim të amoniakut në gjak, i cili është i lidhur me encefalopatinë hepatike (HE), një lloj rënieje njohëse.
Fillimi i HE mund të jetë gradual ose i papritur me dështim të mëlçisë dhe ndonjëherë mund të çojë në koma, ku ënjtja e indeve të trurit mund të jetë fatale. Ky studim i ri sugjeron një mënyrë në dukje të thjeshtë për njerëzit me cirrozë për t’iu shmangur këtyre efekteve të rrjedhës, duke shkuar direkt te burimi.
Tridhjetë pacientë ambulatorë meshkuj me cirrozë të trajtuar në Qendrën Mjekësore të Çështjeve të Veteranëve në Richmond morën pjesë në studim, megjithëse jo të gjithë pjesëmarrësit ishin veteranë. Të gjithë ishin ngrënës të zakonshëm të mishit me dieta të ngjashme të stilit perëndimor dhe kishin profile të ngjashme të baktereve të zorrëve përpara eksperimentit. Gjysma e tyre kanë pasur AL të mëparshëm.
Pacientët u ndanë në tre grupe, secilit iu dha një lloj i ndryshëm burgeri në kohën e vaktit. Të gjithë hamburgerët përmbanin saktësisht 20 gram proteina: hamburgera derri/viçi për grupin e parë, një zëvendësues i mishit vegan për grupin e dytë dhe një burger vegjetarian fasule për grupin e tretë. Të gjithë hamburgerët shërbeheshin me simite me drithëra të plota, patate të skuqura me pak yndyrë dhe ujë – nuk lejoheshin shtesa, pa supersize.
Sa më shumë që të ishte e mundur, i vetmi ndryshim kryesor midis grupeve ishte burimi i proteinave në burgerët e tyre. Por ky ndryshim pati një efekt të matshëm, sipas analizave të mostrave të gjakut të tyre të marra para dhe pas vaktit.
Nivelet e amoniakut në serumin e gjakut u rritën ndjeshëm për pacientët në grupin e hamburgerëve të mishit, krahasuar me dy grupet e tjera dhe nivelet bazë të të gjithë pacientëve para vaktit.
Pacientët me HE paraprakisht kishin nivele më të larta të amoniakut në serumin e gjakut, por ata në grupin e mishit treguan gjithashtu rritje pas hamburgerit brenda një ore pas ngrënies, një prirje unike për grupin e tyre.
“Ishte emocionuese të shihje se edhe ndryshimet e vogla në dietën tuaj, si të hani një vakt pa mish herë pas here, mund të përfitojnë mëlçinë tuaj duke ulur nivelet e dëmshme të amoniakut te pacientët me cirrozë”, thotë gastroenterologu Jasmohan Bajaj nga Universiteti i Commonwealth-it të Virxhinias.
“Pacientët e mëlçisë me cirrozë duhet të dinë se bërja e ndryshimeve pozitive në dietën e tyre nuk duhet të jetë dërrmuese ose e vështirë.”
Ndërsa studimi është paraprak dhe matjet janë marrë pas vetëm një vakti, ekipi ka mjaft besim në rezultatet për të sugjeruar që mjekët të fillojnë t’i zbatojnë ato duke inkurajuar pacientët e tyre me sëmundje të mëlçisë që hanë mish që të përfshijnë alternativa me bazë bimore në dietat e tyre.
Ne e dimë nga kërkime të tjera se ngrënia e më pak mish dhe më shumë perime lidhet me jetë më të gjatë dhe më të shëndetshme me një rrezik më të ulët të kancerit. Është gjithashtu e mirë për planetin.
Studiuesit mendojnë se hapi tjetër është kryerja e studimeve afatgjata mbi efektet e ndryshimeve të ngjashme të dietës te pacientët me cirrozë.
“Tani kemi nevojë për më shumë kërkime për të mësuar nëse konsumimi i vakteve pa mish shkon përtej reduktimit të amoniakut në parandalimin e problemeve në funksionin e trurit dhe përparimin e sëmundjes së mëlçisë”, thotë Bajaj.
Ky hulumtim është publikuar në Gastroenterologjia Klinike dhe Translative.