Ju ndoshta keni dëgjuar se të rriturit duhet të synojnë për 10,000 hapa në ditë. Kjo qasje e vetme që i përshtatet të gjithëve ofron një mesazh të qartë, megjithëse nuk merr parasysh se sa të larmishëm janë stilet e jetesës dhe trupat e njeriut.
Në fillim të këtij viti, një ekip ndërkombëtar studiuesish zbuloi se edhe ata që janë më të ulur mes nesh mund të shmangin efektet e dëmshme të qëndrimit ulur duke përfshirë më shumë hapa në ditët tona.
Stili i jetesës sedentare është gjithnjë e më i zakonshëm dhe ne e dimë se ato janë të lidhura me gjasat më të larta të vdekjes nga sëmundjet kardiovaskulare (CVD), rrezikun më të madh të kancerit dhe diabetit dhe një jetëgjatësi më të shkurtër. Dhe këto rreziqe janë më të ulëta për njerëzit me numërim më të lartë të hapave dhe ecësit me ritëm më të shpejtë.
Por nuk ka qenë e qartë nëse njerëzit shumë të ulur mund të jenë në gjendje t’i kompensojnë ato rreziqe alarmante shëndetësore me hapa të përditshëm.
Sa më shumë hapa që merrnin njerëzit në studim, pavarësisht se sa të ulur ishin ndryshe, aq më pak rrezik kishin nga CVD dhe madje edhe nga vdekja e hershme. Pra, ata prej nesh që punojnë në tavolinë nuk janë plotësisht të dënuar, megjithëse studiuesit theksojnë se është ende e rëndësishme të përpiqemi të reduktojmë kohën e ulur në përgjithësi.
“Kjo nuk është aspak një kartë e daljes nga burgu për njerëzit që janë ulur për periudha të tepruara kohore,” tha shkencëtari i shëndetit të popullsisë Matthew Ahmadi nga Universiteti i Sidneit në Australi.
“Sidoqoftë, ai mban një mesazh të rëndësishëm të shëndetit publik se të gjitha lëvizjet kanë rëndësi dhe se njerëzit mund dhe duhet të përpiqen të kompensojnë pasojat shëndetësore të kohës së qëndrimit të pashmangshëm duke rritur numrin e hapave të tyre të përditshëm.”
Ahmadi dhe kolegët analizuan të dhënat nga 72,174 vullnetarë që kontribuan në Biobank në MB, një grup i madh i të dhënave afatgjatë i krijuar në 2006 që do të vazhdojë të gjurmojë masat shëndetësore të pjesëmarrësve për të paktën 30 vjet.
Kishte një mesatare prej 6.9 vitesh të dhëna të përgjithshme shëndetësore për secilin pjesëmarrës të përfshirë në studim. Pjesëmarrësit kishin mbajtur akselerometra të kyçit të dorës për shtatë ditë për të vlerësuar nivelet e aktivitetit të tyre fizik, si numri i hapave që bënin zakonisht dhe koha që zakonisht kalonin ulur.
Koha mesatare e qëndrimit ulur ishte 10.6 orë çdo ditë, kështu që ata që shpenzuan më shumë kohë se ajo u konsideruan se kishin ‘kohë të lartë sedentare’, ndërsa ata me më pak orë u konsideruan se kishin ‘kohë të ulët sedentare’.
Pjesëmarrësit, statistikat e të cilëve në dy vitet e para mund të ishin prekur nga shëndeti i dobët nuk u përfshinë në studim, kështu që gjetjet vlejnë vetëm për njerëzit që, për të paktën dy vitet e para të të dhënave, ishin përgjithësisht të shëndetshëm. Është e paqartë nëse të dhënat përfshinin pjesëmarrës me aftësi të kufizuara që ndikojnë në numërimin e hapave.
Ekipi zbuloi se midis 9,000 dhe 10,000 hapa ditore ishin optimale për të luftuar një mënyrë jetese shumë të ulur, duke ulur rrezikun e incidentit CVD me 21 përqind dhe rrezikun e vdekshmërisë me 39 përqind.
Pavarësisht nga koha e ulur e një pjesëmarrësi, studiuesit zbuluan se 50 për qind e përfitimeve filluan në rreth 4,000 deri në 4,500 hapa në ditë.
“Çdo sasi hapash ditorë mbi 2200 hapa referues në ditë u shoqërua me vdekshmëri më të ulët dhe rrezik CVD nga incidenti, për kohë të ulët dhe të lartë sedentare,” shkruajnë Ahmadi dhe kolegët.
“Përmbledhja midis 9,000 dhe 10,000 hapa në ditë uli në mënyrë optimale rrezikun e vdekshmërisë dhe incidentit CVD midis pjesëmarrësve shumë të ulur.”
Ky hulumtim është publikuar në Gazeta Britanike e Mjekësisë Sportive.
Një version i mëparshëm i këtij artikulli u botua në mars 2024.