Një studim i ri nga Spitali Universitar i Kopenhagës ofron një vështrim të rrallë në përvojat personale të gjashtë individëve ndërsa ata lundrojnë në procesin kompleks të zvogëlimit të ilaçeve të tyre antipsikotike. Hulumtimi zbulon jo vetëm rezultatet e ndryshme – që variojnë nga ndërprerja e plotë deri te trajtimi i vazhdueshëm – por gjithashtu nënvizon një rritje të thellë të fuqizimit personal dhe njohurive emocionale, pavarësisht nga rezultatet zvogëluese.
Studimi ndoqi gjashtë persona që po përpiqeshin të ndërprisnin përdorimin e antipsikotikëve. Dy prej tyre ia dolën të ndërprisnin fare mjekimin, ndërsa dy të tjerë përjetuan përkeqësim të simptomave psikotike gjatë procesit. Një person ishte në gjendje të ulte dozën e tyre në mënyrë të konsiderueshme, dhe personi i fundit është ende në procesin e zvogëlimit të mjekimit. Studimi, i udhëhequr nga Sofie Norlin Mølgaard nga Spitali Universitar i Kopenhagës, prezantoi këto 6 raste për të nxjerrë në pah përvojat e ndryshme të individëve që përpiqen të zvogëlojnë dhe ndërpresin mjekimin antipsikotik.
Autorët shkruajnë:
“Disa pacientë me skizofreni mund të jenë të mbimjekuar, duke çuar në efekte anësore të padëshiruara dhe dëshirë për të reduktuar mjekimin e tyre. Pacientët në studimin tonë ilustrojnë se si zvogëlimi i udhëzuar i mjekimit antipsikotik i bërë së bashku me pacientin mund të çojë në përmirësimin e ndërgjegjësimit emocional dhe zhvillimin e strategjive efektive të menaxhimit të simptomave. Kjo, nga ana tjetër, mund të çojë në një ndjenjë më të madhe fuqizimi dhe identiteti dhe t’i japë jetës më shumë kuptim, duke mbështetur përvojën e rimëkëmbjes personale.”
Ky studim, i botuar në BMC Psychiatry, shqyrton teknikat e përdorura nga klinika për të ndihmuar pacientët gjatë zvogëlimit. Udhëtimet e pacientëve janë unike dhe hulumtimi tregon rrugët e tyre individuale. Edhe pse jo të gjithë pacientët janë plotësisht të suksesshëm në ndërprerjen e mjekimit të tyre, vetë procesi ndihmon në përmirësimin e ndjeshëm të ndjenjës së tyre të pavarësisë dhe rimëkëmbjes së përgjithshme.
Ju keni gjetur një artikull gazetaresk të MPB-së që financohet nga mbështetësit e MPB-së. Për të lexuar artikullin e plotë, regjistrohuni si përkrahës i MPB-së. Të gjithë donatorët aktivë marrin akses të plotë në të gjitha përmbajtjet e MPB-së dhe kalime falas në të gjitha ngjarjet Mad in America.
Mbështetësit aktualë të MPB-së mund të identifikohen më poshtë. (Nëse nuk keni mundësi të mbështesni MPB-në në këtë mënyrë, na dërgoni email në (e-mail i mbrojtur) dhe ne do t’ju ofrojmë qasje në të gjithë përmbajtjen e mbështetur nga donatorët.)
Dhuroni
Identifikimi i mbështetësve aktualë
Ju keni gjetur një artikull gazetaresk të MPB-së që financohet nga mbështetësit e MPB-së. Për të lexuar artikullin e plotë, regjistrohuni si përkrahës i MPB-së. Të gjithë donatorët aktivë marrin akses të plotë në të gjitha përmbajtjet e MPB-së dhe kalime falas në të gjitha ngjarjet Mad in America.
Mbështetësit aktualë të MPB-së mund të identifikohen më poshtë. (Nëse nuk keni mundësi të mbështesni MPB-në në këtë mënyrë, na dërgoni email në (e-mail i mbrojtur) dhe ne do t’ju ofrojmë qasje në të gjithë përmbajtjen e mbështetur nga donatorët.)
Dhuroni
Identifikimi i mbështetësve aktualë
Hulumtimi aktual synoi të paraqesë diversitetin e përvojës së përdoruesit të shërbimit të zvogëlimit të kujdesshëm dhe të monitoruar nga afër të antipsikotikëve. Për të arritur këtë qëllim, studiuesit paraqesin 6 raste studimore nga një klinikë Danimarke e specializuar në uljen e udhëzuar të antipsikotikëve.
Për t’u parë në klinikë, përdoruesit e shërbimit duhet të jenë midis 18 dhe 64 vjeç dhe të kenë një diagnozë skizofrenie, sipas Klasifikimit Ndërkombëtar të Çrregullimeve Mendore dhe të Sjelljes – botimi i 10-të. Për më tepër, përdoruesit e shërbimit duhet të pranojnë të marrin antipsikotikët e tyre të përshkruar dhe t’i përmbahen rreptësisht orarit të zvogëlimit të klinikës. Përdoruesit e shërbimit duhet të jenë gjithashtu të disponueshëm për të folur çdo javë me telefon dhe për të marrë pjesë në takimet mujore.
Kriteret e përjashtimit përfshijnë shtrimin në spital psikiatrik në gjashtë muajt e fundit, abuzimin me substancat që mund të kufizojnë aftësinë e përdoruesit të shërbimit për të marrë pjesë në takime dhe një rrezik të lartë për vetëvrasje ose dhunë. Përdoruesit e shërbimeve gjithashtu mund të përjashtohen nga shërbimet e klinikës nëse një psikiatër arrin në përfundimin se zvogëlimi mund të jetë i rrezikshëm.
Çdo përdorues i shërbimit të klinikës vlerësohet çdo muaj duke përdorur shkallën e sindromës pozitive dhe negative (PANSS), një mjet vlerësimi që mat ashpërsinë e simptomave skizofrenike. Doza e antipsikotikëve zvogëlohet me 10% çdo muaj. Pasi të arrihet gjysma e dozës fillestare, zvogëlimi ngadalësohet në një reduktim prej 5% çdo muaj. Në konsultim me stafin e klinikës, përdoruesi i shërbimit vendos se kur të ndalojë uljen. Klinika vazhdon vëzhgimin e përdoruesve të shërbimit për gjashtë muaj pasi përdoruesi i shërbimit zgjedh të ndalojë uljen ose të arrijë ndërprerjen.
Përdoruesit të shërbimit A i ishte përshkruar forma injektuese me veprim të gjatë (LAI) të aripiprazolit për disa vite. Kur erdhi në klinikë, atij iu dha 400 mg/muaj dhe kishte një rezultat fillestar PANSS prej 70. Pas 12 muajsh zvogëlim të kujdesshëm, ai ishte në gjendje të ndërpriste fare përdorimin e tij antipsikotik. Në fund të periudhës 6-mujore të vëzhgimit të klinikës pas ndërprerjes, përdoruesi i shërbimit A kishte një rezultat PANSS prej 38. Pas 12 muajsh pa përdorim antipsikotik, përdoruesi i shërbimit A nuk ka raportuar asnjë simptomë psikotike.
Përdoruesi i shërbimit B kishte marrë antipsikotikë për më shumë se dhjetë vjet. Kur erdhi për herë të parë në klinikë, përdoruesi i shërbimit B po merrte 300 mg/muaj aripiprazole LAI. Rezultati i tij fillestar PANSS ishte 66. Pas dhjetë muajsh zvogëlim të kujdesshëm, përdoruesi i shërbimit B mori 80 mg të fundit të aripiprazolit LAI dhe rezultati i tij PANSS ishte ulur në 52. Pas 14 muajsh ndërprerjeje antipsikotike, përdoruesi i shërbimit B nuk ka raportuar ndonjë psikotik simptomat.
Përdoruesi i shërbimit C kishte marrë antipsikotikë për disa vite. Kur erdhi në klinikë, ajo kishte marrë 20 mg/ditë aripiprazol vitin e kaluar dhe kishte një rezultat fillestar PANSS prej 40. Pas gjashtë muajsh, ajo e kishte ulur dozën e saj në 5 mg/ditë dhe vendosi të ndalonte zvogëlimin atje. Katër vjet pas uljes së shërbimit, përdoruesi C ende dëgjon një zë mbështetës në kokën e saj, por kjo nuk shkakton shqetësim apo vuajtje dhe ajo nuk përjeton asnjë simptomë tjetër psikotike.
Përdoruesi i shërbimit C raportoi se zvogëlimi i dozës e bëri atë më të disponueshme emocionalisht dhe ajo ndjeu “në krye të jetës së saj.”
Përdoruesi i shërbimit D po merrte 10 mg/ditë aripiprazol dhe kishte një rezultat fillestar PANSS prej 34 kur erdhi për herë të parë në klinikë. Pas marrjes së shërbimeve në klinikë, përdoruesi i shërbimit D zbuloi se nuk i kishte marrë mjekimet rregullisht. Më pas ai kaloi në 200 mg/muaj aripiprazole LAI. Pas katër muajsh, doza e tij u zvogëlua në 120 mg/muaj. Përdoruesi i shërbimit D më pas filloi të përjetonte simptoma të shtuara psikotike, duke përfshirë halucinacione dëgjimore dhe vizuale, dhe rezultati i tij PANSS u rrit në 40. Ai gjithashtu duhej të merrte leje mjekësore nga puna. Më pas klinika e rregulloi dozën e tij në 300 mg/muaj. Pas dy muajsh, rezultati i tij PANSS kishte rënë në 31 dhe ai mundi të kthehej në punë. Megjithëse ai nuk ishte në gjendje të ndërpriste përdorimin e tij antipsikotik, përdoruesi i shërbimit D raporton:Mendoj se koha në klinikë ka qenë e mirë. Më vjen keq që nuk mund të bëja pa mjekim, por tani e di që mjekimi është i rëndësishëm për mua.”
Përdoruesi i shërbimit E po merrte 200 mg aripiprazol LAI çdo javë të 5-të dhe kishte një rezultat fillestar PANSS prej 59 kur erdhi në klinikë. Doza e saj e aripiprazolit u ndryshua në 160 mg/muaj nga stafi i klinikës. Pas dy muajsh shërbimi të zbehtë, rezultati PANSS i përdoruesit E u rrit në 62. Ajo raportoi ndjenjat e të qënit i shikuar dhe kishte frikë nga të tjerët. Dy javë më vonë, përdoruesi i shërbimit E përjetoi një rritje të simptomave psikotike, duke përfshirë mendimet ndërhyrëse, çrealizimin dhe deluzionet persekutuese. Rezultati i saj PANSS u rrit në 67 dhe stafi i klinikës rriti dozën e saj antipsikotike në 300 mg/muaj me një shtesë prej 5 mg/ditë. Përdoruesi i shërbimit E më pas u shtrua në spital për 11 ditë si rezultat i simptomave të saj psikotike. Ajo u stabilizua dy muaj më vonë dhe rezultati i saj PANSS u përmirësua në 48.
Përdoruesi i shërbimit F ishte trajtuar me antipsikotikë të shumtë, si dhe terapi elektrokonvulsive për iluzionet e tij të vazhdueshme dhe rezistente ndaj trajtimit të mprehtësisë dhe telepatisë. Kur përdoruesi i shërbimit F erdhi në klinikë, ai merrte 175 mg/ditë clozapine dhe 250 mg/ditë amisulpride. Ai kishte një rezultat fillestar PANSS prej 85. Pas 16 muajsh, përdoruesi i shërbimit F e ka reduktuar përdorimin e tij të klozapinës në 12,5 mg/ditë. Ai nuk ka pasur asnjë rritje të simptomave psikotike dhe ka të njëjtin nivel funksioni si kur erdhi për herë të parë në klinikë. Përdoruesi i shërbimit F është ende në procesin e zvogëlimit dhe planifikon të ndërpresë përdorimin e clozapines gjatë katër muajve të ardhshëm.
Autorët pretendojnë se ndërsa zvogëlimi i antipsikotikëve mund të përfshijë disa rreziqe:
“Përcaktimi nëse doza aktuale antipsikotike është ende e nevojshme mund të përcaktohet vetëm duke reduktuar dozën dhe, pasi shumica e efekteve anësore varen nga doza, trajtimi me dozën më të ulët efektive është i një rëndësie vendimtare.”
Autorët raportojnë se ndërsa jo të gjithë përdoruesit e shërbimit janë të suksesshëm në përpjekjet e tyre për të zvogëluar dhe/ose ndërprerë përdorimin e antipsikotikëve, përpjekjet e tyre për të ndërprerë dhe mbështetja e stafit të klinikës u japin përdoruesve të shërbimit një ndjenjë autonomie dhe fuqie. Katër nga gjashtë përdoruesit e shërbimit të përfshirë në punën aktuale raportuan rritje të ndërgjegjësimit emocional, duke çuar në strategji më të mira të menaxhimit të stresit dhe rritje të ndjenjave të rikuperimit.
Autorët pranojnë një kufizim të madh të hulumtimit aktual. 6 rastet e paraqitura në punën aktuale u zgjodhën për të demonstruar diversitetin e përvojave të zvogëlimit dhe nuk janë cilësisht përfaqësuese të përvojës së përdoruesit të shërbimit të antipsikotikëve të zvogëlimit. Kjo do të thotë se rezultatet nuk janë të përgjithësueshme për asnjë popullatë.
Ndërprerja e antipsikotikëve është e vështirë për shkak të simptomave të tërheqjes që shpesh shoqërojnë procesin, veçanërisht nëse nuk vërehet zvogëlim i kujdesshëm. Hulumtimet e mëparshme kanë zbuluar se suksesi në ndërprerjen e antipsikotikëve varet nga faktorë të shumtë si burimet e brendshme, faktorët sistematikë dhe aksesi në figura mbështetëse si profesionistët mjekësorë dhe miqtë/familja. Studime të shumta kanë zbuluar se zvogëlimi i ngadaltë është strategjia më e mirë për të zbutur efektet negative të tërheqjes, siç janë simptomat psikotike. Këto simptoma të tërheqjes psikotike shpesh ngatërrohen me një rikthim të psikozës fillestare, megjithëse kjo është më pak e mundshme kur vërehet një rënie e ngadaltë dhe e kujdesshme.
****
Mølgaard, SN etj. al. (2024). Përvoja klinike të zvogëlimit të udhëzuar të antipsikotikëve për pacientët me skizofreni – një seri rastesh. BMC Psikiatria 240. (Lidhja)