Në vitin 1982, pensionisti Donald Dorff ishte personi i parë që u diagnostikua me një çrregullim gjumi që, pa e ditur në atë kohë, do të zhbllokonte përparime monumentale në kërkimet për çmendurinë dhe Parkinson.
Çrregullimi në fjalë, “çrregullimi i sjelljes së gjumit të lëvizjes së shpejtë të syve” ose RBD, bëri që Dorff të përfshihej në lëvizje të dhunshme ndërsa ishte në gjumë. Ai ishte në gjendje t’i shkaktonte dëm vetes gjatë gjumit REM, një periudhë kur trupi supozohet të jetë i paralizuar ndërsa ëndërronte.
“Tërvitja e gjymtyrëve, dridhjet, nxjerrja e krahut, gjuajtja me grushta, shkelma, ulja, qëndrimi në këmbë, kërcimi nga shtrati dhe vrapimi. Këto sjellje janë shumë tipike me RBD,” tha për CNN Dr. Carlos Schenck, një profesor dhe psikiatër në Qendrën Mjekësore të Qarkut Hennepin të Universitetit të Minesotës.
Schenck gjithashtu trajtoi dhe hulumtoi çrregullimin e Dorff-it ndërsa ai ishte i vendosur në Minneapolis dhe punonte në Qendrën Rajonale të Çrregullimeve të Gjumit në Minesota në atë kohë, duke botuar letrën e parë rreth RBD në 1986 pasi ata vëzhguan sjellje të ngjashme në shumë pacientë.
Në sipërfaqe, dukej se ishte thjesht një çrregullim i gjumit, por, siç zbuluan më vonë studiuesit, u vërtetua se ishte një “kanarinë në minierë” për kushte të tjera njohëse, si Parkinson dhe çmenduri.
“Humbja e paralizës së gjumit REM që është baza e RBD është parashikuesi më i hershëm dhe më i fortë i një diagnoze të mëvonshme të sëmundjes së Parkinsonit dhe demencës me trupin Lewy,” shpjegoi Schenck.
Sëmundja e Parkinsonit mund të shkaktojë dëme në avullin e trurit, i cili më pas mund të ndikojë në aftësinë e trupit për të qëndruar i palëvizshëm ndërsa ëndërron natën. Halucinacionet janë gjithashtu të zakonshme tek pacientët me çrregullim neurodegjenerativ dhe mund të ndodhin edhe tek ata me RBD.
Për shkak se nuk ka mënyra për të ngadalësuar përparimin e kushteve si Parkinson, çmenduri ose çrregullime të ngjashme neurologjike, studiuesit shpresojnë të gjejnë përgjigje duke studiuar RBD, e cila “mund të jetë shenja e parë e një çrregullimi neurodegjenerativ”.
Tani, po kryhet një provë klinike në nëntë qendra anembanë vendit, të quajtur Konsorciumi i Sinukleinopatisë Prodromal të Amerikës së Veriut, që po kërkon trajtime RBD dhe një mënyrë për të ngadalësuar zhvillimin e saj.
Aktualisht, praktikuesit trajtojnë RBD me medikamente si melatonin ose clonazepam, ky i fundit trajton krizat dhe relakson muskujt, dhe një ose një kombinim i të dyjave funksionon shumicën e kohës, sipas Schenck.
“Ne e dimë shumë mirë mekanizmin për RBD dhe dimë se si ta trajtojmë atë,” tha Schenck, i cili i kërkoi kujtdo mbi 50 vjeç me simptoma të papritura, të pazakonta të ecjes në gjumë ose të folurit në gjumë, të vizitojë një mjek.
“Hapi tjetër është të ngadalësoni ose ndaloni përparimin e sëmundjes së Parkinsonit dhe demencës me trupat Lewy.”