Hulumtimi i ri i botuar në revistë Qeliza e plakjes hedh dritë mbi potencialin e ushtrimeve për të parandaluar ose ngadalësuar rënien njohëse të lidhur me plakjen. Ky studim zbuloi se stërvitja mund të ndryshojë ndjeshëm shprehjen e gjeneve të mikroglisë së moshuar, një lloj qelize të trurit, duke i kthyer ato në një gjendje më rinore.
Ndërsa njerëzit plaken, ata shpesh përjetojnë një rënie si në shëndetin fizik ashtu edhe në aftësitë njohëse. Kjo rënie mund të çojë në kushte si demenca, për të cilën aktualisht ka pak trajtime efektive.
Studimet e mëparshme vëzhguese kanë sugjeruar se stërvitja mund të ndihmojë në zbutjen e disa deficiteve të lidhura me moshën në tru, por mekanizmat e saktë pas këtyre përfitimeve nuk ishin kuptuar mirë. Studiuesit synuan të eksploronin se si ushtrimi ndikon në tru në një nivel qelizor, veçanërisht duke u fokusuar në mikroglia, për të zbuluar objektivat e mundshme terapeutike për rënien njohëse.
“Unë e kam përjetuar veten dhe kam parë tek të tjerët se ushtrimet e rregullta kanë shumë efekte të dobishme, duke përfshirë shëndetin e trurit, por deri më tani nuk dihet se si ushtrimet i orkestrojnë këto ndryshime. Do të ishte e mahnitshme të zbulonim komponentët kryesorë të ushtrimeve që ndërmjetësojnë efektet e dobishme në tru dhe funksionin e tij”, tha autorja e studimit Jana Vukovic, një profesoreshë e asociuar në Universitetin e Queensland.
Studiuesit e kryen studimin e tyre duke përdorur minj, një model i zakonshëm për të kuptuar biologjinë njerëzore për shkak të ngjashmërive të tyre gjenetike dhe fiziologjike. Ata përdorën minj femra nga dy grupmosha: të rinj (3 muajsh) dhe të moshuar (18 muajsh). Minjtë u ndanë në dy grupe: ata me akses në një rrotë vrapimi (grupi i ushtrimeve) dhe ata pa (grupi i ulur). Regjimi i stërvitjes përbëhej nga 21 ditë vrapim vullnetar të rrotave të ndjekura nga një periudhë pushimi 14-ditore.
Për të studiuar efektet e ushtrimeve në tru, studiuesit përdorën një teknikë të quajtur sekuenca e ARN-së me një qelizë të vetme. Kjo metodë lejon analizën e shprehjes së gjeneve në qeliza individuale, duke ofruar një pamje të detajuar të aktivitetit qelizor. Studiuesit shikuan në mënyrë specifike hipokampusin, një rajon i trurit kritik për të mësuarit dhe kujtesën, për të vlerësuar ndryshimet në lloje të ndryshme të qelizave, duke përfshirë mikroglinë.
Mikroglia luan një rol kritik në ruajtjen e shëndetit të trurit duke iu përgjigjur lëndimeve dhe infeksioneve. Megjithatë, ndërsa truri plaket, mikroglia priret të adoptojë një gjendje pro-inflamatore, e cila mund të kontribuojë në rënien njohëse. Në këtë studim, minjtë e moshuar të ulur shfaqën një profil të shprehjes së gjeneve në mikroglinë e tyre që tregon këtë gjendje të dëmshme dhe të plakur. Këto mikroglia treguan shprehje të shtuar të gjeneve inflamatore, e cila është në përputhje me një përgjigje të shtuar imune që mund të dëmtojë neuronet dhe qelizat e tjera të trurit.
Çuditërisht, kur minjtë e moshuar angazhoheshin në ushtrime të rregullta vullnetare, mikroglia e tyre tregoi një profil të shprehjes së gjeneve të ngjashme me atë të minjve të rinj. Kjo tregon se ushtrimet mund të ndryshojnë në mënyrë efektive procesin e plakjes në mikroglia, duke rivendosur shprehjen e tyre të gjenit në një gjendje më rinore, anti-inflamatore.
Një tjetër gjetje e rëndësishme e studimit ishte efekti i ushtrimeve në qelizat T në tru. Qelizat T janë një lloj qelize imune që, kur janë të pranishme në numër të madh në tru, mund të kontribuojnë në inflamacion dhe rënie njohëse. Studiuesit zbuluan se plakja në mënyrë natyrale çon në një akumulim të qelizave T në tru.
Megjithatë, stërvitja uli ndjeshëm numrin e qelizave T në minjtë e moshuar. Ky reduktim nuk u vu re vetëm në tru, por edhe në organet periferike si mëlçia, duke sugjeruar që stërvitja ka një efekt sistemik anti-inflamator që shtrihet përtej trurit.
“Ndër të gjitha llojet e ndryshme të qelizave në tru, ishte befasuese që ishin qelizat imune që reaguan ndaj ushtrimeve më së shumti,” tha Vukovic për PsyPost. “Ishte gjithashtu befasuese të shihje efektin dramatik të stërvitjes në popullatën e qelizave T në tru. Qelizat T zakonisht nuk gjenden në trurin e të rriturve, megjithatë me plakjen numri i tyre duket se rritet. Ushtrimi rezultoi në rënien e numrit të qelizave T.
Ndërsa efektet më dramatike të stërvitjes u vunë re në mikroglia, studimi gjithashtu vuri në dukje ndryshime në llojet e tjera të qelizave të trurit. Astrocitet, qelizat endoteliale dhe oligodendrocitet gjithashtu treguan profile të ndryshuara të shprehjes së gjeneve në përgjigje të stërvitjes, megjithëse këto ndryshime ishin më pak të theksuara se ato që shiheshin në mikroglia.
Astrocitet, të cilat mbështesin funksionin dhe shëndetin e neuroneve, dhe oligodendrocitet, të cilat prodhojnë mbështjellësin e mielinës që izolon fibrat nervore, të dy treguan shenja të përmirësimit të funksionit dhe uljes së inflamacionit te minjtë e moshuar që ushtroheshin. Kjo sugjeron që stërvitja ka një efekt të gjerë të dobishëm në lloje të ndryshme të qelizave brenda trurit, duke kontribuar në shëndetin e përgjithshëm të trurit.
Përfitimet njohëse të stërvitjes u demonstruan përmes një testi të sjelljes të njohur si detyra e shmangies aktive të vendit, e cila mat mësimin hapësinor dhe kujtesën. Minjtë e moshuar që kishin akses në një rrotë vrapimi performuan dukshëm më mirë në këtë detyrë sesa homologët e tyre të ulur, duke treguar se stërvitja mund të përmirësojë funksionin njohës edhe në një tru të plakur. Ky përmirësim në performancën njohëse ka të ngjarë të lidhet me ndryshimet qelizore dhe molekulare të vëzhguara, veçanërisht me përtëritjen e mikroglisë dhe reduktimin e inflamacionit të trurit.
“Studimi ynë ofron prova të mëtejshme dhe tregon se stërvitja ndryshon trurin në nivel qelizor,” tha Vukovic. “Ushtrimi ndryshon peizazhin imunitar në trurin e plakur në një gjendje më rinore dhe këto ndryshime lidhen me përmirësimin e të mësuarit dhe kujtesës.”
Studimi ofron prova premtuese se ushtrimi mund të kundërshtojë ndryshimet e lidhura me moshën në tru, veçanërisht duke rinovuar mikroglia. Gjetjet kontribuojnë në të kuptuarit tonë se si aktiviteti fizik mund të përfitojë shëndetin kognitiv dhe të hapë rrugë të reja për zhvillimin e ndërhyrjeve për të parandaluar ose ngadalësuar rënien njohëse gjatë plakjes.
“Një nga qëllimet është që të inkurajohen të moshuarit për të ushtruar, pasi ne kemi treguar se është e mundur të ndryshohet një pjesë negative e plakjes në tru dhe në këtë mënyrë të përmirësohet performanca njohëse,” tha Vukoviç. “Qëllimet e tjera afatgjata janë gjetja e mënyrave dhe trajtimeve për të ndihmuar në nxjerrjen e aspektit të dobishëm të ushtrimeve në tru tek ata individë që nuk janë në gjendje të ushtrojnë ose janë të lidhur në shtrat.”
Studimi, “Ushtrimi rinovon mikroglinë dhe kthen akumulimin e qelizave T në trurin e miut të moshuar femër”, u autorizua nga Solal Chauquet, Emily F. Willis, Laura Grice, Samuel BR Harley, Joseph E. Powell, Naomi R. Wray, Quan Nguyen. , Marc J. Ruitenberg, Sonia Shah dhe Jana Vukovic.